Chương 5: Chuyện nhà
*
Ngọc Phượng nắm tay Ngọc Bảo nói: “Em hai ở Tân Cương chịu khổ rồi, đáng lẽ khổ này phải do chị gánh.” Ngọc Bảo đáp, “Hồi đó chị cả mới cưới, không tiện đi! Cũng có lý do!”
Ngọc Khanh không nói gì.
Ngọc Phượng nói: “Dù sao cũng là chị có lỗi.”
Ngọc Bảo bảo: “Không sao đâu.” Rồi quay sang Ngọc Khanh hỏi, “Ngọc Khanh, em xuống nông thôn hồi nào?”
Ngọc Khanh đáp: “Năm 77, đi nông trường Hồng Tinh ở Sùng Minh.”
Ngọc Bảo nói: “Năm 77? Năm 77 phong trào lên núi xuống nông thôn sắp kết thúc rồi, sao còn đi?”
Ngọc Khanh cắn môi không nói, Ngọc Bảo cười lạnh, “Ngọc Phượng, nói vài câu đi, rốt cuộc là vì sao?”
Mặt Ngọc Phượng đỏ bừng, hồi lâu mới nói, “Chị cũng chẳng có cách nào! Mẹ không có thu nhập, chị làm ở xưởng may trong ngõ, đạp máy may mệt chết mệt sống, một tháng được mười đồng tiền, lại vừa nuôi Tiểu Đào, chỗ nào cũng cần tiền. Hoàng Thắng Lợi lúc đó chưa lái taxi, làm nghề đúc khuôn cọc, buôn đi bán lại, ngày ngày trốn đông trốn tây, gặp bọn công thương là lạnh run người. Người ta kiếm tiền, còn Hoàng Thắng Lợi thì xui xẻo, thua nhiều hơn thắng.”
Ngọc Khanh ở nhà chờ phân việc, nhưng việc chẳng thấy đâu. Cô bác trong ủy ban khu phố, gõ chiêng đánh trống, mang bảng danh dự, ba ngày hai lượt đến nhà vận động, làm công tác tư tưởng, nói phân việc còn lâu, thanh niên đông quá phân không xuể, phải ba năm nữa mới đến lượt Ngọc Khanh.
“Lòng chị như bị chiên trong chảo dầu, một người sống sờ sờ ở nhà, không việc làm, không thu nhập, cả nhà ngồi chung húp gió tây bắc. Cô bác lại bảo, nể mặt tình nghĩa hàng xóm bao năm, đặc biệt ưu tiên, Ngọc Khanh không cần đi Tân Cương, Hắc Long Giang hay Vân Nam, cũng không cần đi An Huy, Hồ Nam, Giang Tô, chỉ cần đến nông trường Hồng Tinh ở Sùng Minh, nơi đó nước trong đất sạch, chim trời bay đầy, đi là có việc làm, có tiền kiếm, lại gần Thượng Hải, thăm nhà tiện lợi, đợi chính sách nới lỏng thì về.”
Ngọc Khanh nói: “Ở nông trường Hồng Tinh, mọi thứ đều quên được, chỉ có một điều không bỏ xuống được, là đêm nào cũng mơ cấy lúa trong ruộng nước, tay ngâm thành như tay người chết, một chân bám ba bốn con đỉa, hút máu căng phồng. Giựt cũng không ra, hất cũng không rơi, khó chịu kinh khủng.”
Ngọc Bảo mắt ngấn lệ không nói, Ngọc Phượng bảo: “Cô bác dặn chị đừng nói với người ngoài, cẩn thận kẻo người ta ganh ghét. Cơ hội tốt như đốt hương bái Phật thế này, bao người chen lấn muốn đi cũng chẳng có cửa. Còn nói chỉ cho một ngày suy nghĩ, có ba nhà đang cân nhắc, ai đến trước được trước. Bỏ lỡ cơ hội này, chỉ còn đi An Huy, Hồ Nam, Tô Bắc thôi. Ai chịu nổi kiểu nói ấy, mẹ và Hoàng Thắng Lợi đều đồng ý, chị còn nói được gì?”
Ngọc Bảo nói: “Cũng chẳng phải chưa từng nếm mùi tài ăn nói của cô bác, người chết cũng bị nói cho sống lại. Em ba ngày hai lượt gửi thư, bảo Ngọc Phượng cố cầm cự thêm, mỗi tháng em còn gửi tiền về hỗ trợ, sao lại không chứa nổi cái miệng của Ngọc Khanh.” Ngọc Khanh nghe đến đây, bao uất ức dồn nén bấy lâu trào lên, nước mắt rơi ngay tại chỗ.
Ngọc Phượng bắt đầu khóc lóc thảm thiết, “Chị biết ngay mà, Ngọc Bảo về sẽ trách chị, Ngọc Khanh trong lòng oán chị. Chị cũng có bao nỗi khó khăn, như người câm ăn hoàng liên, khổ mà nói không ra, ai thấu hiểu cho chị đây.”
Tiểu Đào từ gác lửng thò đầu xuống, lo lắng gọi một tiếng, “Mẹ ơi.”
v đứng dậy, mắt còn ướt nói, “Trời tối rồi, em phải về đây.” Ngọc Bảo cũng đứng lên, “Để chị đưa Ngọc Khanh.”
Ngọc Phượng gục mặt xuống bàn, cả khuôn mặt vùi vào khuỷu tay, vai run lên từng đợt.
Cả hai đều muốn rời đi thật nhanh, nhưng cầu thang dốc và tối om, Ngọc Khanh mò mẫm hồi lâu mới kéo được dây đèn hành lang, tay dính đầy bụi. Ánh đèn mờ mịt, chỉ còn cách bước chậm từng bước, đến chỗ ngoặt thì đỡ nhau một chút. Nhớ lại hồi xưa cả hai từng nhảy nhót trên hành lang, nhẹ nhàng như chim én, cảm thán thế sự vô thường, mũi không khỏi cay cay.
Bà Lý ở bếp lò đang cho mèo ăn xương cá, nghe tiếng động thì ngó sang, cười híp mắt nói, “Hai chị em tình cảm thắm thiết ghê.”
Ngọc Bảo và Ngọc Khanh chỉ cười mà không đáp.
Ra khỏi khu bếp lò, gió đêm luồn qua ngõ, mang theo hơi ẩm lành lạnh phả vào mặt, khiến tinh thần cả hai chợt tỉnh táo. Ngọc Bảo nói, “Chị lên lấy ô đây.”
Ngọc Khanh bảo: “Mưa nhỏ thế này, không cần phiền đâu, ra đầu ngõ là có trạm xe buýt rồi.”
Ngọc Bảo bèn không quay lại, đi được hai bước thì hỏi: “Hôm nay em rể không đến à?”
Ngọc Khanh đáp: “Dạ, Trương Quốc Cường ngại người lạ.”
Ngọc Bảo nói, “Thì ra em rể tên Trương Quốc Cường, tụi chị là người lạ sao?”
Ngọc Khanh không nói.
Ngọc Bảo thở dài: “Chị luôn mong Ngọc Khanh sống hạnh phúc hơn chị và Ngọc Phượng.”
Ngọc Khanh hỏi ngược lại: “Hạnh phúc là gì hả chị hai?”
Ngọc Bảo bị hỏi thì ngẩn ra.
Ngọc Khanh nói: “Có một chuyện cứ canh cánh trong lòng em, không nói ra thì thấy có lỗi với chị hai.”
Ngọc Bảo hỏi: “Chuyện gì?”
Ngọc Khanh nói: “Hồi đó chỉ tiêu lên núi xuống nông thôn là dành cho Ngọc Phượng, nhưng để khỏi đi, Ngọc Phượng vội vàng cưới Hoàng Thắng Lợi dù mới quen vài ngày. Em nghe lén Ngọc Phượng nói riêng với mẹ, là lợi dụng lòng tốt của chị hai, để chị đi Tân Cương thay Ngọc Phượng.”
Ngọc Bảo nói: “Chuyện xưa rồi, nhắc làm gì, thời gian đâu quay lại được, làm lại từ đầu, tự chuốc lấy buồn phiền.”
Ngọc Khanh im lặng một lúc rồi nói, “Chị hai tâm thái tốt, cứ coi như em chưa nói gì đi.”
Lò nước sôi mở cửa, ánh đèn vàng sáng lên, tuy có vẻ lạnh lẽo nhưng trên một chiếc bàn với hai cái ghế dài, có hai người đang ngồi. Liếc mắt đã nhận ra một người là Hoàng Thắng Lợi, còn người kia là một phụ nữ, trông rõ ràng, tóc uốn kiểu hoa cúc, mặc một chiếc áo ngủ vải voan không tay, cổ tròn, nền trắng chấm đỏ, hai cánh tay trần mũm mĩm rắn chắc, đang nhấc bình rót trà vào cốc cho Hoàng Thắng Lợi, vừa nói vừa cười. Ngọc Bảo nhìn người phụ nữ thấy xa lạ, Ngọc Khanh nói, “Chị A Quế, chồng là thủy thủ, một năm hơn nửa năm lênh đênh trên biển, sống như góa phụ.”
Ngọc Bảo bất giác ngẩn ngơ, qua bao năm, có những người thật sự không còn nhận ra nữa.
Chị A Quế ghé sát tai Hoàng Thắng Lợi thì thầm, Hoàng Thắng Lợi cười lớn, quay mặt lại, đúng lúc thấy Ngọc Bảo và Ngọc Khanh đứng cạnh nhau cũng đang nhìn sang. Sáu ánh mắt chạm nhau, đều có chút căng thẳng. Hoàng Thắng Lợi nhấc bình nước nóng dưới đất, đứng dậy bước ra, nói: “Ngọc Khanh định về rồi à? Hiếm khi đến, ngồi thêm một lát rồi đi.”
Ngọc Khanh lắc đầu, “Phải bắt chuyến xe đêm cuối cùng để về.”
Hoàng Thắng Lợi nói: “Ngồi thêm chút đi, tôi lái xe đưa Ngọc Khanh về.” Ngọc Khanh đáp, “Phiền lắm, em đi trước đây, hẹn gặp lại.”
Hoàng Thắng Lợi vốn chỉ nói cho có, rồi quay người thong dong về nhà.
Ngọc Bảo liếc nhìn chị A Quế, thấy chị ta đang cúi người đập muỗi trên chân.
Ra đến đầu ngõ chờ xe buýt, Ngọc Khanh ngập ngừng một lúc rồi nói, “Em còn vài lời muốn nói với chị hai, nhưng sợ chị hai chê em lắm chuyện.” Ngọc Bảo mỉm cười, “Chúng ta là chị em thân thiết, có gì mà không nói được.”
Ngọc Khanh nói: “Hồi em vừa từ nông trường Hồng Tinh về, còn ngây ngô, không biết nhìn sắc mặt người khác. Sau bị mẹ dạy cho một trận, mới hiểu cái nhà này không còn là nhà của em, cũng không phải nhà của mẹ, mà là nhà của Hoàng Thắng Lợi và chị cả. Chúng ta không được xem là người nhà, cũng chẳng phải khách, mà phải tự coi mình như người ở không công. Mua sắm, nấu nướng, việc nhà lo hết, đến lúc cần tiền thì phải bỏ ra, nếu không sẽ bị người ta khó chịu, nói lời mỉa mai khiến mình không thoải mái. Cách tốt nhất là nhanh chóng lấy chồng, mọi người đều vui.”
Ngọc Bảo hỏi: “Ai làm Ngọc Khanh khó chịu, ai nói lời mỉa mai? Hoàng Thắng Lợi, Ngọc Phượng hay mẹ? Nói rõ ràng đi.”
Ngọc Khanh cười khổ, “Chị hai thông minh nhất, trong lòng rõ như ban ngày, còn bắt em nói rõ ràng! Mẹ tư tưởng cổ hủ, sau khi em trai mất, con trai không trông cậy được, mẹ một lòng mong dựa vào con rể để dưỡng già, đối với Hoàng Thắng Lợi thì cẩn thận từng ly, chuyện gì cũng chiều theo, thành ra nuôi hư tính khí. Bản thân anh ta vốn chẳng phải người có phẩm chất, cũng đừng trông chị cả có thể bênh vực lẽ phải. Chị cả ngoài mặt ghê gớm, nhưng bị Hoàng Thắng Lợi và mẹ nắm thóp khắp nơi, như khẩu pháo lép hữu danh vô thực! Em nhắc chị hai, sớm lo cho tương lai của mình đi!”